سنجش ریسک بخش جدایی ناپذیر از عملکرد موسسات مالی به شمار میرود که در آن ارزیابی دقیق ریسک از اهمیت خاصی برخوردار است. در زمینه اقتصاد مالی روشهای متعددی برای تعریف ریسک وجود دارد. برای تبیین این مفاهیم چندین ویژگی برای یک معیار ریسک ارائه شده است. معیار ریسک (.)ρدر صورتی که ویژگیهای زیر را داشته باشد، « دارای ارتباط منطقی شناخته[1]» میشود:
- همگنی[2] ρ(αX)=αρ(X)
- یکنواختی[3] ρ(Y)=ρ(X) اگر X≤Y
- شرط بدون ریسک[4] ρ(X+k)=ρ(X)-k برای هر مقدار ثابت k
- زیرجمعی[5] ρ(X+Y)≤ρ(X)+ρ(Y)
معیار ارزش در معرض خطر سه ویژگی اول را داراست ولی در حالت کلی دارای خاصیت زیرجمعی نمیباشد و فقط در مواردی که دادههای مالی، دارای توزیع نرمال هستند، این ویژگی را داراست. از سوی دیگر در عمل مشاهده میشود که اغلب، توزیع دادههای مالی نرمال نیست و دنباله کلفت است.
در اندازهگیری ریسک یک پرتفو، ویژگی زیرجمعی مطلوب است، زیرا در غیر این صورت ممکن است ریسک ذخیره کمبرآورد شود. از دیدگاه دیگر به منظور مدیریت ریسک، ویژگی زیرجمعی اشاره به این امر دارد که ریسک کلی یک شرکت مالی کمتر یا مساوی جمع ریسک بخشهای مجزای شرکت خواهد بود. بنابراین از معیار ارزش درمعرض خطر به دلیل نداشتن خاصیت زیرجمعی در این زمینه نمیتوان استفاده کرد. از این جهت معیارهای ریسک جایگزینی برای آن ارائه شدهاند. معیار ریسکی که اغلب به جای ارزش در معرض خطر مورد استفاده قرار میگیرد، کسری مورد انتظار است که به صورت زیر تعریف میشود:
کسری مورد انتظار به دلیل اینکه شرط خطی بودن را اعمال میکند، معیار بسیار مفیدی در مسئله بهینه سازی پرتفو است. همچنین این معیار به دلیل سهولت محاسبات، نیازمند بودن به دادههای اولیه کمتر و آسانی اجرای آزمون پسنگر به ویژه در زمینه بیمه مناسب و پرکاربرد است. البته این معیار به دلیل دارا بودن خاصیت زیرجمعی ریسک بالاتری را نسبت به ارزش در معرض خطر برآورد میکنند.
[1] Coherent
[2] Homogeneity
[3] Monotonicity
[4] Risk free condition
[5] Sub-additivity
میترا
